2.1.4. Op energie- en hulpbronnenefficiënte wijze bouwen en renoveren
De bouw, het gebruik en de renovatie van gebouwen vergen aanzienlijke hoeveelheden energie en mineralen (bv. zand, grind, cement). Gebouwen zijn ook goed voor 40 % van de verbruikte energie. Momenteel varieert het jaarlijkse renovatiepercentage van het gebouwenbestand in de lidstaten van 0,4 tot 1,2 %. Om de doelstellingen van de EU op het gebied van energie-efficiëntie en klimaat te verwezenlijken, moet dit percentage ten minste verdubbelen. Daarnaast hebben 50 miljoen consumenten moeite om hun huizen voldoende te verwarmen.
Om de dubbele uitdaging van energie-efficiëntie en betaalbaarheid het hoofd te bieden, moeten de EU en de lidstaten een “golf van renovatie” van openbare en particuliere gebouwen op gang brengen. Het verhogen van renovatiepercentages vormt weliswaar een uitdaging, maar renovatie zorgt voor lagere energierekeningen en kan de energiearmoede doen afnemen. Een dergelijke verhoging kan ook de bouwsector stimuleren en biedt de mogelijkheid om kmo’s en lokale werkgelegenheid te ondersteunen.
De Commissie zal de wetgeving met betrekking tot de energieprestatie van gebouwen strikt handhaven. Om te beginnen zullen in 2020 de nationale langetermijnstrategieën van de lidstaten voor renovatie worden geëvalueerd 16 . De Commissie zal zich ook buigen over de mogelijkheid om emissies van gebouwen op te nemen in de Europese handel in emissierechten, als onderdeel van bredere inspanningen om ervoor te zorgen dat de relatieve prijzen van verschillende energiebronnen de juiste signalen afgeven wat betreft energie-efficiëntie. Daarnaast zal de Commissie de bouwproductenverordening 17 herzien. Deze verordening dient ervoor te zorgen dat de opzet van nieuwe en te renoveren gebouwen in alle stadia aan de vereisten van de circulaire economie voldoet en tot een grotere digitalisering en klimaatbestendigheid van het gebouwenbestand leidt.
Tegelijkertijd stelt de Commissie voor om met belanghebbenden samen te werken aan een nieuw initiatief inzake renovatie in 2020. Dit zal een open platform omvatten waar de vastgoed- en bouwsector, architecten, ingenieurs en lokale overheden worden samengebracht om de belemmeringen voor renovatie aan te pakken. Dit initiatief zal ook innovatieve financieringsregelingen in het kader van InvestEU omvatten. Deze zouden kunnen zich richten op woningbouwcorporaties of energiebedrijven, die onder meer door middel van energieprestatiecontracten ervoor zouden kunnen zorgen dat er op grotere schaal wordt gerenoveerd. Een essentiële doelstelling zou bestaan in het clusteren van renovatiewerkzaamheden teneinde te kunnen profiteren van betere financieringsvoorwaarden en schaalvoordelen. De Commissie zal zich ook inzetten voor het opheffen van nationale regelgevingsbarrières die investeringen in de energie-efficiëntie van huurwoningen en meergezinswoningen belemmeren. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan de renovatie van sociale woningen, om huishoudens te helpen die moeite hebben hun energierekening te betalen. De nadruk moet ook komen te liggen op de renovatie van scholen en ziekenhuizen. Het geld dat als gevolg van de energie-efficiëntie van gebouwen wordt bespaard, zal namelijk kunnen worden besteed aan onderwijs en volksgezondheid.
